ดอกอัญชัน กินเป็นผักสดได้หรือลวกจิ้มกับน้ำพริก บำรุงสุขภาพ ป้องกันตาเสื่อม ต้อหิน ต้อกระจก

ดอกอัญชัน กินเป็นผักสดได้หรือลวกจิ้มกับน้ำพริก บำรุงสุขภาพ ป้องกันตาเสื่อม ต้อหิน ต้อกระจก

ดอกอัญชัน ภาษาอังกฤษ Butterfly pea ชื่อวิทยาศาสตร์ Clitoria ternatea L. มีทั้ง ดอกอันชันสีม่วง และ อัญชันดอกขาว ดอกอัญชันมีสรรพคุณและประโยชน์มากมายที่หลายคนคาดไม่ถึงทั้ง บำรุงผม บำรุงผิว บำรุงสุขภาพ แก้พิษสัตว์ร้าย รักษาอาการพกช้ำ หลายคนก็มักนำไปเขียนคิ้วซึ่งเชื่อกันว่าจะทำให้คิ้วดก หรือบางคนก็นำไปดื่มโดยทำเป็น น้ำดอกอัญชัน วันนี้เรามาดูประโยชน์ต่างๆของอัญชันที่เราไม่รู้ดีกว่าค่ะ

ดอกอัญชัน ดอกไม้มหัสจรรย์ เรามาทำความรู้จักกับ ประโยชน์ดอกอัญชัน วิธีการน้ำไปใช้ประโยชน์ เช่น วิธีทำน้ำดอกอัญชัน และ สรรพคุณดอกอัญชัน ต่างที่น่าสนใจ ตามเรามาเลยค่ะ

ดอกอัญชัน ชื่อทางวิทยาศาสตร์ Clitoria ternatea L
ชื่อในภาษาอังกฤษ Butterfly Pea
ชื่อวงศ์ Fabaceae
ชื่ออื่นๆ แดงชัน, เอื้องชัน, ดอกอัญชัน
ลักษณะทั่วไป ดอกอัญชัน

ดอกอัญชัน เป็นไม้เถาล้มลุก เลื้อยพัน ใบประกอบแบบขนนกปลายคี่เรียงสลับ ดอกเดียว ออกที่ซอกใบมี สีน้ำเงินแก่ ชมพู หรือ ขาว ผลเป็นฝัก แบบยาว การขยายพันธุ์ เพาะเมล็ด มีสีเพื่อผมและดวงตา

สรรพคุณดอกอัญชัน

อัญชันดอกขาวมีสรรพคุณเอาไว้แก้พิษ ทั้งพิษสัตว์ร้าย เช่นงูพิษ พิษหมาบ้า มีความเชื่อว่าเอารากมาผูกแขนไว้กันงูกัดเวลาเข้าป่า รากใช้ฝนกินแก้พิษต่างๆ

ดอกอันชันสีม่วงเอาไว้เขียนคิวกับขยี้ทาหัวให้เด็กที่เกิดใหม่ผมของเด็ก

ดอกอันชัญม่วงสีจะพบเจอได้มากที่สุด มีสรรพคุณรักษาอาการพกช้ำ

ใบของอันชัญทั้งสองชนิดเป็นยาเย็น จึงใช้เป็นส่วนประกอบของยาเขียว

ในกลุ่มของดอกอันชัน ดอกสีม่วงมีประโยชน์มากกว่าสีอื่นๆ เพราะเอามาเขียนคิ้ว คั้นน้ำใส่ผม คั้นน้ำเอาไปทำขนม หรือทำน้ำสมุนไพรต้นกินแก้ร้อนใน ดอก ยอดอ่อน และ ฝักอ่อนของทั้งสองชนิดนิยมเอากินกันเป็นผักสดหรือลวก และเอาชุบแป้งทอด ทำขนมชั้นและแต่งสีต่างๆ

การใช้ดอกอัญชันสีม่วงปลูกคิ้วปลูกผมจะเป็นภูมิปัญญาของคนไทย ลาว เขมร ที่ใช้กัน

อินเดียในตำราอายุรเวทศาสตร์อินเดียให้อัญชันอยู่ในหมวดหมู่พืชสมุนไพรที่สรรพคุณบำรุงสมอง โดยนำรากและเมล็ดมาใช้เป็นยา บำรุงร่างกาย สมอง และความจำ

ปัจจุบันมีงานวิจัยพบว่ารากและส่วนอื่นๆ มีประโยชน์ต่อสมองหลายด้าน รากมีฤทธิ์กระตุ้นการเรียนรู้และความจำ ช่วยคลายเคลียดวิตกกังวล และช่วยให้นอนหลับ

อัญชันยังเป็นสมุนไพรที่มีสรรพคุณรักษาคนเป็นเบาหวานได้ ปัจจุบันมีการพบว่า ทั้ง ดอก ราก และโดยเฉพาะใบใช้ในการช่วยลดน้ำตาลในเลือด และเป็นประโยชน์ต่อผู้ป่วยเบาหวาน ซึ่งมีชาวบ้านที่ใช้ดอกอัณชันต้มกินรักษาเบาหวานขึ้นตา พบว่ามีอาการดีขึ้น ซึ่งน่าจะเกิดจากผลของ สารแอนโทไซยานิน (Anthocyanin) ซึ่งสามารถลดน้ำตาลในเลือด

ใบใช้รักษาอาการอักเสษ บวม ใช้พอกกระดูกหักไดัด้วย

ประโยชน์ของดอกอัญชัน และ สรรพคุณดอกอัญชัน

พืชสมุนไพรที่มีดอกสีม่วงมี สารแอนฟลาโวนอยด์ เป็นสารให้สีธรรมชาติที่ละลายน้ำได้และเปลียนสีไปตามสภาวะความเป็นกรดด่าง ตั้งแต่ น้ำเงิน ม่วง แดง ไปจนถึงสีส้มชึ่งชนิดที่พบในดอกสีม่วงมีชื่อว่า เทอร์นาทิน (ternatin) ชึ่งเป็นสารสีน้ำเงินตรงกับรากศัพท์เดิมของ แอนโทไซยานิน ชึ่งหมายถึง ดอกไม้สีน้ำเงิน สารแอนโทไซยานินมีฤทธิ์เป็นสารอนุมูลอิสระ

และสามารถจับอนุมูลอิสระที่เกิดจากรังสียูวีและทำให้หมดฤทธิ์ได้ มีคุณสมบัติเพิ่มประสิทธิภาพของดวงตา เช่นป้องกันตาเสื่อมจากโรคเบาหวาน ต้อหิน ต้อกระจก และ ยังช่วยทำไห้หลอดเลือดเล็กแข็งแรงทำไห้เลือดไหลเวียนได้ดีขึ้น

อัญชันดอกขาวเป็นยาแก้พิษที่หมอยาบ้านๆจะขาดเสียไม่ได้เพราะมีปัญหาความเจ็บป่วยที่สำคัญ ในสมัยก่อนอย่างหนึ่งคือ พิษหมาบ้า พิษงู ในตำรายาโบราณยารักษาหมาบ้าจะมีส่วนผสมของรากดอกอัณชันขาวอยู่เสมอ แต่รากอัณชันดอกขาวน่าจะมีผลกับสมอง นอกจากจะใช้รักษาพิษสุนัขบ้า

น่ารู้เกี่ยวกับดอกอัญชัน

แอนโทไซยานินในดอกอัญชัน มีคุณสมบัติเป็ยสารต้านอนุมูลอิสระ พืชจะสร้างสารนี้มาเพื่อป้องกันดอกหรือผลจากอันตรายจากแสงแดดและโรค คุณสมบัติข้อนี้จะถูกส่งผ่านไปสู่คนหรือสัตว์ที่กินพืช เข้าไป สารในกลุ่มนี้ยังมีคุณสมบิตต่อสู้กับการติดเชื้อ เช่นป้องกันการติดเชื้อในทางเดิน

ปัสสาวะ เมื่อ สารแอนโทไซยานิน (Anthocyanin)เรียงต่อโมริกุลเข้าด้วยกัน (condensed tannin) มีคุณสมบัติเป็นสารต้านอนุมูลอิสระที่มีฤทธิ์แรงมาก ช่วยให้หลอดเลือดส่วนปลายและเนื้อเยื่อ เกี่ยวพันแข็งแรง ช่วยบรรเทาอาการภูมิแพ้ และลดการอักเสบจากเส้นเลือดขอดได้
สีจากดอกอัญชันนิยมแต่งสีน้ำเงินในขนมต่างๆเช่น ขนมเรไร ขนมขี้หนู ขนมน้ำดอกไม้ ขนมชั้น

นำดอก มาบดน้ำเติมน้ำเล็กน้อย กรองคันเอาแต่น้ำซึ่งเป็นสีน้ำเงินเติมมะนาวลงไปเล็กน้อยจะได้ น้ำอัญชัน ชาอัญชัน ดื่มแก้ร้อนใน บำรุงร่างกาย

ดอกกินเป็นผักสดได้หรือลวกจิ้ม กับน้ำพริก น้ำบูดู หรือนำมาชุบแป้งทอดราดน้ำจิ้ม นอกจากนี้ยังสามารถนำมาทำผลิตภัณฑ์ยาสระผมได้ ในบ้านเรามีการทำใส่อัญชันในผลิดภัณฑ์เครื่องสำอางและในดอกอัญชันยังมี สารแอนโทไซยานิน (Anthocyanin) ที่มีในดอกอัญชัน ยังช่วยให้หลอดเลือดเล็กๆแข็งแรงและไหลเวียนได้ ดีชึ้นอันเป็นว่าช่วยไห้คิ้วและผมงอกได้เร็วอีกทางหนึ่ง